عباسعلی رهبر؛ محمدباقر خرمشاد؛ علی آدمی؛ علی والی
دوره 21، شماره 81 ، فروردین 1399، ، صفحه 47-65
چکیده
نسلهای مختلف یک جامعه، از سرمایههای بنیادی آن محسوب میشوند که حافظ و ناقل ارزشها و انگارههای نسلهای پیشین خود هستند؛ ارزشها و انگارههایی که در برخی موارد، هویت جمعی و زیست مشترک یک ملت را ...
بیشتر
نسلهای مختلف یک جامعه، از سرمایههای بنیادی آن محسوب میشوند که حافظ و ناقل ارزشها و انگارههای نسلهای پیشین خود هستند؛ ارزشها و انگارههایی که در برخی موارد، هویت جمعی و زیست مشترک یک ملت را شکل میدهند. بنابراین، بررسی گوناگونی یا تفاوت در نوع تفسیر یا برداشت از این ارزشها و انگارههای بنیادی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در همین زمینه، تحقیق حاضر با روش تحلیل گفتمان پدیدارشناسانه به بررسی تفاوت نسلی در ایران پرداخته است. شاخص مورد مطالعه در پدیدهی تفاوت یا گسست نسلی، «تفاوت در تفسیر و برداشت از ارزشها» است. از اینرو، این تحقیق به این سؤال مقایسهای میپردازد که در دریافت و تفسیر ارزشها در دو طیفِ نسل جوان و نسلهای گذشته، چه تفاوتهایی وجود دارد؟ نتایج نشان میدهد که مفاهیمی چون فردیتگرایی، مدرنگرایی، ذهنیت مقایسهگرا، عدم کاربست ابزارهای انتقال ارزشی کارآمد، رفتار فراغتی، لذتخواهی، استقلالطلبی و ناهمخوانی در خانواده از جمله مفاهیم هستهای هستند که موجب پدید آمدن تفاوت در نگرش و تفسیر نسبت به ارزشها در دو نسل جوان و بزرگسالان شدهاند. همچنین، علاوه بر تفاوتها، اشتراکات مفهومی نیز در میان این دو طیف نسلی مشاهده شده است که مهمترین آن مرتبط به مفاهیم عدم رضایت (از وضعیت موجود) و نیز نفوذ رسانههای جمعی، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی است. بهعنوان توصیههای سیاستی، پیشنهاد میشود که با برنامهریزی و تصمیمسازی راهبردی دربارهی وضعیت اقتصادی پیشروی جامعه ایران، از تبدیل تفاوتها به تعارض پیشگیری شود.